Τετάρτη 23 Νοεμβρίου 2022

ΠΑΛΙΕΣ ΓΡΑΦΕΣ



Γράφει ο Κομπλίτσης Απόστολος Ακαρνανάς

  

 Οι παλιές γραφές συνεχίζουν να επαναφέρουν στοιχεία και γραφές από το αρχείο τους (40 και πλέον ετών) στοιχεία που και στις μέρες μας τα περισσότερα είναι επίκαιρα χρήσιμα και διδακτικά !!! Μέσα στην τρεχάλα της επιβίωσης του πρόχειρου φαγητού την κατεφθηνόμενη ροή γεγονότων και ειδήσεων ακόμα και του «πρόχειρου» γάμου και συμβίωσης, θα αναφερθούμε σήμερα με ένα παλιό ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ που αναφέρετε με παροιμίες για τον Γάμο. Το συγκεκριμένο Λαογραφικό κείμενο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην εφημερίδα «η φωνή των Μπαμπινιωτών» του πρώτου Συλλόγου Μπαμπίνης 1983 που είχα την τιμή να είμαι ιδρυτικό μέλος και διετέλεσα σε όλα τα Δ.Σ. σε θέσεις ευθύνης (Πρόεδρος-Αντιπρόεδρος-ειδ.Γραμματέας,κτλ.). Όλα αυτά τα χρόνια έως και σήμερα είχα την ευκαιρία να γράφω δημόσια κείμενα. Λαογραφικά-Πολιτιστικάπολιτικά και κοινωνικά, που υπάρχουν στο δικό μου αρχείο στο διαδίκτυακό ΜΠΛΟΚ «ΜΠΑΜΠΙΝΗ ΙΝ» καθώς και στην εφημερίδα «ΕΝ ΜΠΑΜΠΙΝΗ» του Συλλόγου. 

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 

Όσα χρόνια κι αν περάσουν, αιώνες ολόκληροι, δεν παύουν να υφίστανται οι γραπτές μαρτυρίες και απ΄αυτές οι μεταγενέστεροι οδηγούνται και ξαναπλάθουν φυσιογνωμίες από καιρό πια σκελετωμένες. Από μικρά παιδιά ακούγαμε ιστορίες με πραγματικά γεγονότα απ΄τον τόπο μας. Ένας μεγάλος θησαυρός από ιστορίες , παραδόσεις, σοβαρά και εύθυμα ηθογραφήματα, πήγαν χαμένα αφού δεν γράφτηκαν. Κι όμως όλες αυτές οι διηγήσεις αποτελούν έναν ανεκτίμητο θησαυρό από ιστορικής και λαογραφικής άποψης. Δεν δώσαμε επίσης σημασία σε παλιά καπνισμένα και μουχλιασμένα χαρτιά και έτσι χάθηκαν πολλά στοιχεία για το χωριό μας. Θα προσπαθήσουμε σε μια σειρά από σημειώματα να καταγράψουμε όλο το λαογραφικό πλούτο του τόπου μας. Να περισώσουμε ό,τι μπορούμε. Γιατί με το διάβα του χρόνου πολλές συνήθειες της κοινωνικής ζωής που διαμόρφωσε η λαϊκή παράδοση …..ξεριζώνονται κι εξαφανίζονται ολότελα απ΄ τη θύμησή μας , ειδικά σήμερα με τους γρήγορους ρυθμούς της πολιτιστικής εξέλιξης και της αλλαγής του τρόπου ζωής των ανθρώπων. Αξίζει να διασωθούν όσο είναι δυνατόν απ΄ τη φθοροποιό επίδραση του χρόνου. 

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ 

Ο λαός μας με την κρυμμένη μέσα του σοφία και με την πείρα του παρατήρησε προσεκτικά διάφορα περιστατικά από τα έθιμά του , το φυσικό κόσμο, τη ζωή ανθρώπων και ζώων και τις διετύπωσε σε αποφθεγματικά σε μια σύντομη αλλά με θαυμαστή παραστατικότητα και περιεκτική σε νόημα φράση. Έτσι δημιουργήθηκε η παροιμία. Έτσι δημιουργήθηκε η παροιμία. Αφορμή για την γέννησή της έδωσε μια συγκεκριμένη περίπτωση , ένα γεγονός γενικεύτηκε και ειπώθηκε σ΄άλλες ανάλογες περιπτώσεις. Παρακάτω έχουμε μια συλλογή από τις πιο αξιόλογες παροιμίες που λέγονται στο χωριό μας. Μερικές από αυτές ίσως να λέγονται και σ΄άλλα μέρη της πατρίδας μας. Άλλες είναι αποκλειστικά τοπικές. Αρχίζουμε με παροιμίες που λέγονται απ΄το γάμο: 

 Άμα ξαναγίνουν νυφ΄ξέρου να προυσκνάου. 

 Έκλασ΄ η νυφ΄ σκόλασ΄ο γαμος. 

 Για του γαμπρό γινάει κι ουκόκοτος. 

 Θα κ΄βαλάου στου γάμου σ΄νερό μι τα΄σιτα. 

 Σι σένα τα λέου πιθαρά για να τάκούσ΄η νύφη. 

 Πάρι γυναίκα από σόι κι σ΄κλί από κοπάδ΄. 

 Ανύπαντρος προξενητής κακό για λόγο τ΄. 

Άλλες παροιμίες 

 Απ΄ουλότελα καλή κιη Παναγιώτενα. 

 Ακόμα δεν τον είδαμε Γιάννη τον φωνάζαμε. 

 Αλλού του βήξ΄μο κ αλλού του κλάς΄μο. 

 Εχ΄ς μαχαίρ΄τρως πεπόνι. 

 Χατήρ΄τ΄μνιανού χατήρ΄τ΄αλλ΄νού κανένα πιδί μι τουν άντρα μ΄. 

 Είδι ου άβρακους βρακί τουίδι κι τσιρλίστ΄κι. 

 Πότε ου Γιάννης δε μπορεί πότε ου κώλος του πονεί.